Κείμενο: Παναγιώτης Σαββίδης

Φωτογραφίες: Αρχείο Βύρωνα Μήτου/Έκδοση : «1941-2021 : 80 χρόνια από την Μάχη των Οχυρών», δημοσιεύονται στο www.ww2wrecks.com κατόπιν αδείας του συγγραφέα.

“Metaxas-Linie” δηλαδή «Γραμμή Μεταξά» σημείωναν πίσω από τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες τους, Γερμανοί αξιωματικοί και στρατιώτες που έλαβαν μέρος στην επίθεση κατά της Ελλάδας το 1941.

Στη δίνη του Β΄ Π.Π. φωτογραφίες – ενθύμια  από την επίθεση στη «ελληνική Γραμμή Μαζινό», όπως αποκαλούσαν τις οχυρώσεις στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα οι  Γερμανοί,  είχαν περίοπτη θέση στα προσωπικά στρατιωτικά τους άλμπουμ, που τις επέδειχναν με περηφάνεια, εξαιτίας της φήμης που είχαν αποκτήσει οι επιχειρήσεις κατά των οχυρών, λόγω της σκληρότητας του αγώνα, της γενναίας αντίστασης των Ελλήνων υπερασπιστών, αλλά και τον θαυμασμό  για την κατασκευή και την αντοχή τους.

Η διάσπαση της «Γραμμής Μεταξά» δεν αποδείχτηκε τελικά υπόθεση λίγων ωρών, όπως αρχικά είχαν θεωρήσει οι επιτελείς του ναζιστικού καθεστώτος στο Βερολίνο,  μετά το προηγούμενο άλωσης της πανίσχυρης «Γραμμής Μαζινό» στην Γαλλία ένα χρόνο νωρίτερα.

Οι γενναίοι μαχητές ανάγκασαν τους Γερμανούς επιτελείς, να τροποποιήσουν το αρχικό τους σχέδιο και να φτάσουν τελικά έξω από τη Θεσσαλονίκη την τρίτη μέρα της επίθεσης και αφού μπήκαν στην Ελλάδα από τη Γιουγκοσλαβία,  που είχε καταρρεύσει νωρίτερα.

Η «Μάχη των Οχυρών», και η «Μάχη της Κρήτης» που ακολούθησε το 1941, έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στα γεγονότα που καθόρισαν την πορεία του Β΄ Π.Π. και τη τελική νίκη των Συμμάχων. Η σθεναρή  αντίσταση στα δύο άκρα της Ελλάδας δεν αποδείχθηκε μόνο απροσδόκητη για τον Χίτλερ, αλλά διατάραξε άρδην τον σχεδιασμό του για επίθεση κατά της Ρωσίας, με τα γνωστά ολέθρια αποτελέσματα για τη ναζιστική Γερμανία.

Ακριβώς 80 χρόνια μετά το δεύτερο εκείνο «Όχι» των Ελλήνων, η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (Κοιν.Σ.Επ.) Άγκιστρο Δράση στις Σέρρες -στο πλαίσιο δράσεων που στοχεύουν στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης μέσω ανάδειξης της «Μάχης των Οχυρών» κατά τον Β’ Π.Π.- προχώρησε στην έκδοση του συλλεκτικού επετειακού λευκώματος : «1941-2021 : 80 χρόνια από την Μάχη των Οχυρών», που περιλαμβάνει μοναδικές φωτογραφίες – μάρτυρες της λυσσαλέας γερμανικής επίθεσης στη «Γραμμή Μεταξά» τον Απρίλιο του 1914 και του ηρωικού αγώνα των Ελλήνων υπερασπιστών της.

Οι φωτογραφίες, σχεδόν στο σύνολό τους, προέρχονται από το προσωπικό αρχείο του Θεσσαλονικιού συλλέκτη Βύρωνα Μήτου, που μ’ ιδιαίτερη αγάπη και ζήλο συγκέντρωσε σπάνιο υλικό τις προηγούμενες δεκαετίας, που αποτελεί σήμερα  ένα μοναδικό ντοκουμέντο τόσο για τη  γερμανική επίθεση στην Ελλάδα, όσο και για τα μαύρα χρόνια της κατοχής που ακολούθησαν έως την απελευθέρωση το 1944.

Το φωτογραφικό υλικό της έκδοσης, δεν αποτυπώνει τα γεγονότα μόνο την χρονική περίοδο των εχθροπραξιών (6-10/4/1941), αλλά και όσα προηγήθηκαν της επίθεσης αλλά και ακολούθησαν μετά τη συνθηκολόγηση και την παράδοση όσων συγκροτημάτων δεν είχαν καταληφθεί από τους Γερμανούς. Φωτογραφίες που αποτυπώνουν σ΄ όλο τους το μεγαλείο τη φρίκη του πολέμου, τη μανία του εχθρού ν΄ «αλώσει» τις ελληνικές οχυρώσεις, τον επικό αγώνα των Ελλήνων υπερασπιστών και την χαρμολύπη στα πρόσωπα τους μετά το τέλος των εχθροπραξιών, αλλά και τη θλίψη γι’  αυτούς που χάθηκαν, και από τα δύο στρατόπεδα μια και ο θάνατος, η θλίψη και ο πόνος είναι κοινός για όλους.

Η ιστορία της θρυλικής «Γραμμής Μεταξά» δεν περιορίζεται μόνο στον επικό και άνισο αγώνα των Ελλήνων υπερασπιστών της κατά τη γερμανική επίθεση στην Ελλάδα το 1941. Είναι και τα όσα προηγήθηκαν, με την κατασκευή αυτού του τιτάνιου έργου, με τα 21 συγκροτήματα από τις Σέρρες έως την Κομοτηνή, που σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε στο έπακρο, από ελληνικά μυαλά, χέρια και χρήμα.

Η έκδοση  αφιερώνεται στη μνήμη εκείνων που «έπεσαν» όρθιοι, τον Απρίλιο του 1941 στα βόρεια σύνορα της χώρας.

Φωτογραφίες : Βύρωνας Μήτος

Κείμενα : Γιώργος Πολύχρους (ιστορικός), Παναγιώτης Σαββίδης (δημοσιογράφος)

Τεκμηρίωση φωτογραφιών : Πλάτωνας Περαρής (εκπαιδευτικός, ερευνητής)

Mέγεθος : 23X28

Σελίδες : 170 & σκληρόδετο εξώφυλλο

Eκδόσεις : ΑΓΚΙΣΤΡΟ ΔΡΑΣΗ

Κωδικός: 978-618-84344-1-7-7

Πληροφορίες : www.roupel.gr & στο τηλ 6980138846